Visie

MOVE, de 4 pijlers

Motiveren

Een belangrijk aspect in de ontwikkeling van zowel een kind als een volwassene is het motiveren. Op onze school motiveren niet alleen de leerkrachten de kinderen, ook de kinderen motiveren elkaar.

Door de klasraad en de kinderraad komen ze samen tot afspraken voor onze school. Het zijn de kinderen zelf die mee bepalen hoe we sommige ‘probleempjes’ of conflicten kunnen oplossen. Door de kinderen zelf aan het denken te zetten en ze medezeggenschap te geven over bepaalde afspraken, gaan ze ook meer gemotiveerd zijn om zich hieraan te houden.

Ontdekken

Door middel van onderzoekjes ontdekken onze kinderen veel van de wereld. Ze leren dingen in vraag te stellen en in plaats van dat de leerkracht het antwoord geeft, gaan ze hiervoor zelf op zoek naar het antwoord.

Vanaf de jongste kleuters tot de leerlingen van de derde graad werken we met onderzoeken. Deze worden gehaald uit de interesses van de kinderen op dat moment. Op die manier spelen we heel kort op de bal en geven we les vanuit de leefwereld van de kinderen. Zo gaan ze ook veel meer en beter antwoorden onthouden. Het opvolgen van de leerstof en het leerproces, is een dagelijkse observatietaak van de leerkracht.

 

Verkennen

Onze school is gelegen aan een bosrijk gebied. Het natuurgebied ‘De Maten’ ligt als het ware in onze achtertuin. Hiervan maken wij dan ook dankbaar gebruik. Regelmatig gaan wij buiten de schoolmuren op ‘verkenning’. Dit wil zeggen dat we afhankelijk van de interesses op dat moment, uitstappen doen. Zoals bvb naar de dierenarts, naar de boerderij, naar de imker, een leermoment levend rekenen, …

We zijn een school in de buurt en maken graag gebruik van het aanbod van de Stad Genk.

Experimenteren

Doelbewust experimenteren en erop terugkijken is een bijzonder krachtige manier van ervaringsleren. Het bevordert het individuele leren.

Niet enkel de kleuters experimenteren graag. Alle kinderen zijn hier graag mee bezig. Wij geven dan ook al onze kinderen de kans om te experimenteren. Dit kan in de klas, maar ook bv in de schooltuin, in de creaklas, de techniekklas,…

Wij bieden de kinderen een veilige omgeving om zich hierin ten volle te ontplooien.

 

Onze visie

In onze school geven wij onderwijs aan uw kind volgens de leerplannen van het GO! gebaseerd op de Freinetpedagogie. We streven naar een harmonieuze en totale ontwikkeling van elk kind. We geven kinderen de kans om kennis op te doen en vaardigheden te ontwikkelen. Hierbij hebben we aandacht voor zowel de lichamelijke als de sociale ontwikkeling en individuele talenten.

De didactische principes van het Freinet onderwijs bieden daarom een uitbreiding van het kwalitatieve aanbod in het Genkse onderwijslandschap. Onze school vormt de basis voor de middelbare methodeschool  waar onze leerlingen de mogelijkheid hebben hun schoolloopbaan te vervolledigen. Een rustige ligging en bosrijke omgeving vormen een grote troef voor onze school die tevens vlot bereikbaar is. Vlakbij onze school bevindt zich het natuurreservaat ‘De Maten’, waar onze kinderen kunnen leren in en van de natuur. We kunnen er te voet naartoe wandelen, waardoor we van iedere gelegenheid gebruik kunnen maken om de freinettechnieken toe te passen. We proberen dan ook milieubewuste en duurzame keuzes te maken in ons schoolbeleid. Freinet on the MOVE vertrekt vanuit de beleving en de interesses van het kind. Hierdoor wordt de leergierigheid gestimuleerd en blijft de motivatie hoog.

Het ervaringsgericht leerproces, gedragen door het leerplan van het GO! en de eindtermen, krijgt invulling door het gebruik van verschillende werkvormen en Freinettechnieken.

Kinderen krijgen de kans om experimenterend, ontdekkend en spelend te leren vanuit een zelfsturende attitude. Coöperatief leren gaat voor op individueel presteren. Vandaar het benadrukken van waarden die gericht zijn op wederzijds respect en verdraagzaamheid. Ook creativiteit, samenhorigheid, solidariteit en respect krijgen door deze huiselijke manier van samenleven en samenwerken veel aandacht. We leggen de nadruk op de sociale ontwikkeling, waar de kinderen actief deelnemen aan het onderwijsproject met een positief kritische houding. Heterogene groepen op vlak van leeftijdsverschillen, verschillen in interesses, aanleg en ontwikkeling zijn een meerwaarde om ieder kind maximale opportuniteiten aan te reiken overeenkomstig de persoonlijke ontwikkeling. We hechten een groot belang aan de groepsdynamiek op alle niveaus, klasdoorbrekende activiteiten dragen bij tot een open school- en leefcultuur. Een interactieve samenwerking tussen kinderen onderling en met volwassenen is de regel en geeft de leerkracht een coachende/ ondersteunende functie doorheen het hele leerproces.

Link naar uitgewerkte presentatie “Freinet on the Move : Visie”

Lik naar overige documenten

Célestin Freinet

Een freinetschool is een methodeschool die werkt volgens de pedagogie van Célestin Freinet ( Frankrijk, 1896 – 1966 ) en is gegroeid op basis van een eigen klaspraktijk en ervaringsuitwisselingen van deze Franse onderwijzer/ pedagoog met andere leerkrachten en beroemde pedagogen uit zijn tijd.

Kenmerkend voor een freinetschool is het respect dat er is voor de mening en eigenheid van kinderen, ouders en medewerkers. Behandel iedereen met respect, dat krijg je terug. De school is een coöperatieve leef- en werkplaats waar iedereen serieus wordt genomen en samen de verantwoordelijkheid draagt. De opvoeding is dan ook gebaseerd op gelijkwaardigheid en gedeelde verantwoordelijkheid.

In een freinetschool kan het kind gemotiveerd aan het werk, omdat hij zelf mee kan kiezen wat hij doet. Het kind wordt serieus genomen. De inhoud van datgene wat aan bod komt in de klas, wordt veelal bepaald door de ervaringen en belevingen van de kinderen. De groep – waarvan de leerkracht ook deel van uit maakt – zorgt er voor dat hier zinvol mee gewerkt kan worden.

Leren is niet opnemen wat anderen bedacht hebben, je leert pas echt als je al handelend experimenteel kunt zoeken en ontdekken en daar met anderen over kunt communiceren.
De leraar bepaalt niet eenzijdig wat er gebeurt, maar de kinderen en de leerkracht plannen in democratisch/coöperatief overleg het werk.

Geen school is dezelfde, dat geldt zeker voor freinetscholen. De overeenkomst zit in de uitgangspunten (zie verder).

Freinet ontwikkelde heel wat werkvormen die deze uitgangspunten in de praktijk omzetten, ondertussen gekend als freinettechnieken. Het schrijven van en werken met ‘Vrije tekst’ is één van deze freinettechnieken. Vroeger was een drukpers het middel om het werk van kinderen te verspreiden. De drukpers wordt echter steeds meer ingehaald door de PC. ICT en de mogelijkheden daarvan nemen in een freinetschool een belangrijke plaats in.

Freinetleerkracht word je al doende en al zoekend en door regelmatig samenwerken en overleggen met collega’s. Naast het realiseren van de freinettechnieken in de klaspraktijk, wordt een freinetleerkracht doorkneed van zijn pedagogische visie. Freinet zelf legde zijn pedagogische ideeën vast in wat hij ‘invarianten’ noemde. 31 pedagogische kenmerken vertolken Freinets inzichten over de aard van het kind, over de reacties van het kind en over de opvoedende technieken.

De gemeenschappelijk uitgangspunten van het freinetonderwijs:

  • Het onderwijs wordt opgebouwd op basis van datgene wat leeft bij de leerlingen. De kinderen hebben de wens zaken uit te zoeken, tonen initiatieven en laten die in de groep horen; gezamenlijk wordt daar onder begeleiding van de leerkracht een plan op gemaakt.
  • Het leerplan is gebaseerd op iets dat zinvol is om uit te zoeken. De kinderen zoeken niets voor niets uit. Zo zijn ook zaken die nodig zijn maar niet een einddoel vormen – zoals bijvoorbeeld kunnen schrijven, kunnen spellen en een atlas kunnen hanteren – zinvol binnen de weg naar het doel. Het verhaal moet immers in de krant; de brief aan de burgemeester moet er goed uitzien en ik moet wel weten hoe ik moet fietsen..
  • Het leren gebeurt tastenderwijs. Door handelend te onderzoeken, zonder in de eerste plaats uitgelegd te krijgen hoe iets werkt, verwerft het kind echt inzicht.
  • Opvoeding tot democratie. Kinderen leren om samen op democratische basis hun groep/klas school te organiseren. Ze worden daardoor goed voorbereid op een democratische samenleving.

31 pedagogische kenmerken

De 31 pedagogische kenmerken vertolken Freinets inzichten over de aard van het kind, over de reacties van het kind en over de opvoedende technieken.

De aard van het kind

  • Kind en volwassene zijn gelijk van aard.
  • Groter zijn betekent niet noodzakelijk superieur zijn.
  • Het gedrag van het kind op school toont de functie van zijn gestel, van zijn fysiologische en organische toestand.

De reactie van het kind

  • Autoritaire bevelen wekken weerstand op. Niemand werkt graag op bevel.
  • Niemand staat graag in het gelid.
  • Niemand houdt ervan gedwongen te worden. Niet het werk, maar het bevel wekt weerstand op.
  • Zelfgekozen bezigheden geven meer voldoening (zelfs al zijn die taken soms moeilijker dan de opgelegde).
  • Niemand werkt graag zonder te weten waartoe zijn inspanning dient, zonder over het te bereiken doel mee te kunnen beslissen.
  • We moeten het werk motiveren.
  • Geen schools gedreun meer.
  • Ieder mens wil slagen. Mislukking remt en breekt het enthousiasme.
  • Het werk, niet het spel, is de natuurlijke bezigheid van het kind.

Opvoedende technieken

  • Het experimenteel zoeken is de normale, natuurlijke en universele weg tot verwerving.
  • Het geheugen heeft slechts waarde wanneer dit het experimenteel zoeken dient en zo werkelijk in dienst staat van het leven.
  • Regels en wetten moeten het resultaat zijn van ervaring, waarneming en onderzoek.
  • Intelligentie is geen gave die alleen op eigen kracht teert, onafhankelijk van de andere vitale elementen in het individu.
  • De school cultiveert een abstracte vorm van intelligentie die zich – ver van de levende werkelijkheid – voedt met woorden en ideeën, vastgelegd door het geheugen.
  • Een kind luistert niet graag naar ex-cathedra-lessen. Van levend, functioneel werk wordt een kind niet moe.
  • Niemand – kind noch volwassene – houdt van controle en sancties, die steeds kwetsen, vooral wanneer ze publiekelijk gebeuren.20. Cijfers en klasseringen zijn fout.
  • Praat zo weinig mogelijk.
  • Kinderen houden niet van kuddewerk. Ze verkiezen individueel werk of groepswerk binnen een eigen werkgemeenschap.
  • Orde en discipline zijn noodzakelijk in de klas.
  • Straffen zijn altijd fout. Zij zijn vernederend voor iedereen en bereiken nooit het beoogde doel. Ze zijn hoogstens een noodoplossing.
  • Het nieuwe schoolleven veronderstelt een schoolcoöperatie, d.w.z. het beheer van het leven en het werk in de klas door de gebruikers, de leerkrachten inbegrepen.
  • Overbevolkte klassen zijn pedagogisch altijd fout.
  • Grote schoolcomplexen leiden tot het anoniem naast elkaar leven van leerkrachten en leerlingen. Ze belemmeren de opvoeding en zijn dus fout.
  • De democratie van morgen wordt voorbereid door de democratie op school. Een autoritair schoolregime kan geen democratische burgers vormen.
  • Men kan slechts opvoeden in waardigheid. Dat de leerkrachten de leerlingen respecteren en de leerlingen eerbied hebben voor hun leerkracht is een van de eerste voorwaarden tot onderwijsvernieuwing.
  • De pedagogische vernieuwing is een element van de maatschappijvernieuwing; de reactie ertegen is evenzeer een element van sociale en politieke reactie en is niet te vermijden.
  • Om vooruit te komen, moet men geloven in het leven, in een toekomst voor iedereen.

Link naar uitgewerkte tekst Invarianten – pedagogische principes