Freinet on the MOVE

MOVE, de 4 pijlers van onze schoolvisie

Onze visie in de praktijk…

In onze school geven wij onderwijs aan uw kind volgens de leerplannen van het GO! gebaseerd op de Freinetpedagogie.

We streven naar een harmonieuze en totale ontwikkeling van elk kind. We geven kinderen de kans om kennis op te doen en vaardigheden te ontwikkelen. Hierbij hebben we aandacht voor zowel de lichamelijke als de sociale ontwikkeling en individuele talenten.

Kinderen zijn volwaardige mensen. Tijdens hun ontdekkingsreis naar zichzelf en hun plaats in de wereld hebben zij alle recht op steun en begeleiding.

De inzichten van Célestin Freinet vormen daarbij, voor onze school, het belangrijkste fundament. Als aanvulling op die inzichten stellen we in onze school een aantal belangrijke waarden voorop. Zo dragen we samenwerken en respectvol omgaan met elkaar hoog in het vaandel. Opkomen voor je zelf staat in verhouding tot eerlijkheid, verdraagzaamheid en respect tonen voor anderen.

Onze schoolwerking benadrukt deze eigenschappen als kernwaarden.

Het belang hiervan blijkt uit onderstaande voorbeelden:

• Blinkmomenten

We zetten in op de talenten van onze leerlingen.

Onze school is een plaats om samen te blinken!

Ook spenderen we aandacht aan het ontdekken van nieuwe talenten en zijn we aandachtig voor het frequent benoemen van vaardigheden. We geven opbouwende feedback aan elkaar. Sociale vaardigheden @Freinet on the MOVE Na de klasopstelling, de introductie van de glunderketting en het zoeken naar hun talenten gaan alle leerlingen aan de slag met een positieve mindset in de klas (de leerkuil). Ze leren de leerkuil te gebruiken en negatieve gedachten om te zetten in helpende gedachten. (= groeimindset)

• Jezelf kunnen zijn

Betrokkenheid: luisteren naar elkaar, interesses van de kinderen vooropzetten, rekening houden met de thuissituatie en andere moeilijkheden,…

Wereldburgerschap: Openstaan voor verschillende culturen en diversiteit. We willen een school zijn voor iedereen.

Welbevinden: dit is het sterkste punt van Freinet on the MOVE. Binnen de omkadering worden er jaarlijks lestijden besteed aan (kinder)coaching/ sociale vaardigheden van het individuele kind en de groep. Dankzij een goed uitgeschreven ontwikkelingsplan kunnen we deze werking op klas- en scholniveau borgen.  Met de nodige veiligheid en geborgenheid van en voor onze leerlingen zullen we hierin blijven investeren!

Kortom een school waar alle leerlingen zichzelf mogen zijn!

• Er wordt echt geluisterd naar onze kinderen = evenwaardigheid!

Klassenraad: De kinderen krijgen de kans om volgende items te bespreken: ik geef een pluim, ik geef kritiek, ik heb een idee of ik heb een vraag.

Het is essentieel dat de kinderen zelf tot een oplossing komen rond de besproken items. De leerkracht speelt hierbij (slechts) een begeleidende rol.

Kinderraad: Agendapunten uit de klassenraad die de hele school aangaan, worden meegenomen naar de kinderraad. In deze raad zetelen elk trimester twee kinderen van elke klas. Samen bespreken ze de agendapunten en ondernemen ze verdere acties.

• Rekening houden met elkaar en respect tonen naar elkaar

Respectvol: wederzijds respect tussen kinderen, ouders en leerkrachten.

Verdraagzaamheid: ongelijk durven toegeven, gedrag en niet de persoon veroordelen, zelfkritisch zijn, eerlijk zijn, op zoek gaan naar oplossingen wanneer er zich een probleem voordoet,…

• Fouten mogen gemaakt worden

Leerplezier: eigen plannetjestijd, levend rekenen, humor, gekke fratsen,…

Leerkrachten en leerlingen SAMEN!

• Werken volgens leerplandoelen: we nemen gewoon een ander pad

Ervaringsgericht: naar buiten trekken, onderzoeken en project, eigen plannetjestijd,…

Goesting: zin hebben om te leren, vertrekken vanuit de interesses van de kinderen!

• Samen school maken: leerlingen – ouders – leerkrachten

Geëngageerd: regels samen opmaken (indien er regels nodig zijn!), willen i.p.v. moeten,…

Ouderparticipatie: Je kind naar school laten gaan in ‘Freinet on the MOVE’  is dus een bewuste keuze voor het hele gezin. Dit onderwijsproject is enkel realiseerbaar mits grote betrokkenheid en engagement. Zowel ouders, begeleiders als kinderen zijn noodzakelijke puzzelstukken. Kiezen voor onze school betekent actief deelnemen aan het onderwijsproject vanuit een open en positief-kritische instelling.

Samenwerken: ateliers, duowerk, groepswerk, vrije werktijd, correspondentieklas, graadsklaswerking, schooloverstijgende activiteiten,…

• Klasdoorbrekend werken & Graadklaswerking (lager)

We spreken over klasdoorbrekend werken bij de kleuters als de leeftijden gecombineerd zijn. De groep “jongste kleuters” bestaat uit 2,5–3 jarigen. De oudste kleuters zijn 4 en 5 jaar oud. Klasdoorbrekend werken komt voor tijdens bakjestijd, atelier, open-hoeken-werking of parelvriendjes.

In het lager spreken we over graden. 1ste graad is het eerste en het tweede leerjaar samen, 2de graad zijn het 3de en 4de leerjaar en 3de graad zijn het 5de en 6de leerjaar.

De voordelen van klasdoorbrekend werken/ graadsklaswerking :

Kinderen zijn sociaal vaardiger in heterogene groepen : ze helpen elkaar (vb. met bouwen, motorische oefeningen… waardoor ze eerder gestimuleerd worden om dit ook zelf te doen), hebben aandacht voor elkaars problemen en durven hulp vragen. Ze zien bij de ouderen wat de regels zijn en hoe het allemaal in zijn werk gaat.

Door zelfontdekkend leren, ontwikkelen kinderen oplosmethoden.

Kinderen leren zelfstandig werken en werken actief.

De jongste kinderen kunnen al meedoen met activiteiten die ook voor oudere kinderen geschikt zijn, daardoor worden ze eerder gestimuleerd om zich te ontwikkelen.

Leerlingen en leerkrachten hebben een nauwe band, de leerkracht is een coach.

Ieder jaar krijgen de kinderen een andere rol in de klas. 1 jaar zijn ze de jongsten en ontdekken ze meer van de ouderen, het andere jaar zijn ze de oudsten en zullen zij meer de helpers zijn voor de jongsten.

• Zelfstandigheid aanleren via het contractwerk en het inplannen van hun werk.

Ons einddoel is onze kinderen een goede basis en een ruime bagage meegeven.

We streven ernaar om hen in staat te stellen verder uit te groeien tot zelfbewuste en sociaal gevoelige persoonlijkheden.

Dit willen we bereiken door samen met onze leerlingen en ouders aan de slag te gaan.

De kernwoorden ervaringsgericht en creatief (samen)werken staan in dit proces steeds centraal.

“Zeg het me en ik vergeet het.

Laat het me doen en ik weet het!”

Meer over Freinet on the MOVE…

De didactische principes van het Freinet onderwijs bieden daarom een uitbreiding van het kwalitatieve aanbod in het Genkse onderwijslandschap. Onze school vormt de basis voor de middelbare (methode)school  waar onze leerlingen de mogelijkheid hebben hun schoolloopbaan te vervolledigen. Een rustige ligging en bosrijke omgeving vormen een grote troef voor onze school die tevens vlot bereikbaar is. Vlakbij onze school bevindt zich het natuurreservaat ‘De Maten’, waar onze kinderen kunnen leren in en van de natuur. We kunnen er te voet naartoe wandelen, waardoor we van iedere gelegenheid gebruik kunnen maken om de freinettechnieken toe te passen. We proberen dan ook milieubewuste en duurzame keuzes te maken in ons schoolbeleid. Freinet on the MOVE vertrekt vanuit de beleving en de interesses van het kind. Hierdoor wordt de leergierigheid gestimuleerd en blijft de motivatie hoog.

Het ervaringsgericht leerproces, gedragen door het leerplan van het GO! en de eindtermen, krijgt invulling door het gebruik van verschillende werkvormen en Freinettechnieken.

Kinderen krijgen de kans om experimenterend, ontdekkend en spelend te leren vanuit een zelfsturende attitude. Coöperatief leren gaat voor op individueel presteren. Vandaar het benadrukken van waarden die gericht zijn op wederzijds respect en verdraagzaamheid. Ook creativiteit, samenhorigheid, solidariteit en respect krijgen door deze huiselijke manier van samenleven en samenwerken veel aandacht. We leggen de nadruk op de sociale ontwikkeling, waar de kinderen actief deelnemen aan het onderwijsproject met een positief kritische houding. Heterogene groepen op vlak van leeftijdsverschillen, verschillen in interesses, aanleg en ontwikkeling zijn een meerwaarde om ieder kind maximale opportuniteiten aan te reiken overeenkomstig de persoonlijke ontwikkeling. We hechten een groot belang aan de groepsdynamiek op alle niveaus, klasdoorbrekende activiteiten dragen bij tot een open school- en leefcultuur. Een interactieve samenwerking tussen kinderen onderling en met volwassenen is de regel en geeft de leerkracht een coachende/ ondersteunende functie doorheen het hele leerproces.

Célestin Freinet

Een freinetschool is een methodeschool die werkt volgens de pedagogie van Célestin Freinet ( Frankrijk, 1896 – 1966 ) en is gegroeid op basis van een eigen klaspraktijk en ervaringsuitwisselingen van deze Franse onderwijzer/ pedagoog met andere leerkrachten en beroemde pedagogen uit zijn tijd.

Kenmerkend voor een freinetschool is het respect dat er is voor de mening en eigenheid van kinderen, ouders en medewerkers. Behandel iedereen met respect, dat krijg je terug. De school is een coöperatieve leef- en werkplaats waar iedereen serieus wordt genomen en samen de verantwoordelijkheid draagt. De opvoeding is dan ook gebaseerd op gelijkwaardigheid en gedeelde verantwoordelijkheid.

In een freinetschool kan het kind gemotiveerd aan het werk. Het kind wordt serieus genomen. De inhoud van datgene wat aan bod komt in de klas, wordt veelal bepaald door de ervaringen en belevingen van de kinderen. De groep – waarvan de leerkracht ook deel van uit maakt – zorgt er voor dat hier zinvol mee gewerkt kan worden.

Leren is niet opnemen wat anderen bedacht hebben, je leert pas echt als je al handelend experimenteel kunt zoeken en ontdekken en daar met anderen over kunt communiceren.
De leraar en de kinderen plannen samen en in democratisch/coöperatief overleg het werk.

Geen school is dezelfde, dat geldt zeker voor freinetscholen. De overeenkomst zit in de uitgangspunten (zie verder).

Freinet ontwikkelde heel wat werkvormen die deze uitgangspunten in de praktijk omzetten, ondertussen gekend als freinettechnieken. Het schrijven van en werken met ‘Vrije tekst’ is één van deze freinettechnieken. Vroeger was een drukpers het middel om het werk van kinderen te verspreiden. De drukpers wordt echter steeds meer ingehaald door de PC. ICT en de mogelijkheden daarvan nemen in een freinetschool een belangrijke plaats in.

Freinetleerkracht word je al doende en al zoekend en door regelmatig samenwerken en overleggen met collega’s. Naast het realiseren van de freinettechnieken in de klaspraktijk, wordt een freinetleerkracht doorkneed van zijn pedagogische visie. Freinet zelf legde zijn pedagogische ideeën vast in wat hij ‘invarianten’ noemde. 31 pedagogische kenmerken vertolken Freinets inzichten over de aard van het kind, over de reacties van het kind en over de opvoedende technieken.

De gemeenschappelijk uitgangspunten van het freinetonderwijs:

• Het onderwijs wordt opgebouwd op basis van datgene wat leeft bij de leerlingen. De kinderen hebben de wens zaken uit te zoeken, tonen initiatieven en laten die in de groep horen; gezamenlijk wordt daar onder begeleiding van de leerkracht een plan op gemaakt.
• Het leerplan is gebaseerd op iets dat zinvol is om uit te zoeken. De kinderen zoeken niets voor niets uit. Zo zijn ook zaken die nodig zijn maar niet een einddoel vormen – zoals bijvoorbeeld kunnen schrijven, kunnen spellen en een atlas kunnen hanteren – zinvol binnen de weg naar het doel. Het verhaal moet immers in de krant; de brief aan de burgemeester moet er goed uitzien en ik moet wel weten hoe ik moet fietsen..
• Het leren gebeurt tastenderwijs. Door handelend te onderzoeken, zonder in de eerste plaats uitgelegd te krijgen hoe iets werkt, verwerft het kind echt inzicht.
• Opvoeding tot democratie. Kinderen leren om samen op democratische basis hun groep/klas school te organiseren. Ze worden daardoor goed voorbereid op een democratische samenleving.